Wydawca treści
Polskie lasy
fot. Paweł Fabijański
fot. Paweł Fabijański
fot. Paweł Fabijański
Polska jest w europejskiej czołówce, jeśli chodzi o powierzchnię lasów. Zajmują one 29,2 proc. terytorium kraju, rosną na obszarze 9,1 mln ha. Zdecydowana większość to lasy państwowe, z czego prawie 7,6 mln ha zarządzane jest przez Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe.
W Polsce lasów wciąż przybywa. Lesistość kraju zwiększyła się z 21 proc. w roku 1945 do 29,2 proc. obecnie. Od roku 1995 do 2011 powierzchnia lasów zwiększyła się o 388 tys. ha. Podstawą prac zalesieniowych jest „Krajowy program zwiększania lesistości", zakładający wzrost lesistości do 30 proc. w 2020 r. i do 33 proc. w 2050 r. Lasy Polski są bogate w rośliny, zwierzęta i grzyby. Żyje w nich 65 proc. ogółu gatunków zwierząt.
Lasy rosną w naszym kraju na glebach najsłabszych, głównie z powodu rozwoju rolnictwa w poprzednich wiekach. Wpływa to na rozmieszczenie typów siedliskowych lasu w Polsce. Ponad 55 proc. powierzchni lasów zajmują bory. Na pozostałych obszarach występują siedliska lasowe, głównie mieszane. Ich niewielką część stanowią olsy i łęgi – niewiele ponad 3 proc.
W latach 1945-2011 powierzchnia drzewostanów liściastych na terenach PGL LP wzrosła z 13 do ponad 28,2 proc.
Na terenach nizinnych i wyżynnych najczęściej występuje sosna. Rośnie ona na 64,3 proc. powierzchni leśnej w PGL LP oraz na 57,7 proc. lasów prywatnych i gminnych. W górach przeważa świerk (zachód) oraz świerk z bukiem (wschód). Dominacja sosny wynika ze sposobu prowadzenia gospodarki leśnej w przeszłości. Kiedyś monokultury (uprawy jednego gatunku) były odpowiedzią na duże zapotrzebowanie przemysłu na drewno. Takie lasy okazały się jednak mało odporne na czynniki klimatyczne. Łatwo padały również ofiarą ekspansji szkodników.
W polskich lasach systematycznie zwiększa się udział innych gatunków, głównie liściastych. Leśnicy odeszli od monokultur – dostosowują skład gatunkowy drzewostanu do naturalnego dla danego terenu. Dzięki temu w latach 1945-2011 powierzchnia drzewostanów liściastych na terenach PGL LP wzrosła z 13 do ponad 28,2 proc. Coraz częściej występują dęby, jesiony, klony, jawory, wiązy, a także brzozy, buki, olchy, topole, graby, osiki, lipy i wierzby.
W naszych lasach najczęściej występują drzewostany w wieku od 40 do 80 lat. Przeciętny wiek lasu wynosi 60 lat. Coraz więcej jest drzew dużych, liczących ponad 80 lat. Od końca II wojny światowej ich powierzchnia wzrosła z 0,9 mln ha do prawie 1,85 mln ha.
Raporty o stanie lasów w Polsce
Najnowsze aktualności
Projekt adaptacji do zmian klimatu
Projekt adaptacji do zmian klimatu
Stoczek mała retencja
Mała retencja oraz przeciwdziałanie erozji wodnej na terenach nizinnych
1. Zamawiający: Nadleśnictwo Łuków, Ławki 56 A, 21-400 Łuków.
2. Zamawiający dokonał z dniem 8 listopada 2019 roku odbioru końcowego przedmiotu umowy.
3. Wykonawca: DREW-KOS Dariusz Różycki, ul. Chojnicka 74, 89-500 Tuchola.
4. Umowa i aneksy (nr, z dnia): Umowa o roboty budowalne Nr 271/11/2019 zawarta w dniu 29.08.2019 r.
5. Przedmiot umowy: Wykonanie robót budowalnych polegających na budowie obiektu pod nazwą: „Mała retencja wodna w leśnictwie Stoczek, Nadleśnictwo Łuków- budowa zastawek.”
6. Wynagrodzenie za przedmiot umowy: kwota brutto (z podatkiem VAT) 192 420,50 zł (słownie sto dziewięćdziesiąt dwa tysiące czterysta dwadzieścia 50/100 złotych), w tym: kwota netto (bez podatku VAT) 156 439,43 zł (słownie: sto pięćdziesiąt sześć tysięcy czterysta trzydzieści dziewięć 43/100 złotych) oraz podatek VAT: 35 981,07 zł (słownie: trzydzieści pięć tysięcy dziewięćset osiemdziesiąt jeden 07/100 złotych).
7. Podstawowe parametry przedmiotu umowy (dł., szer., m2, m3, średn., itp.)
Inwestycja zlokalizowana jest na istniejącym rowie odwadniającym użytki leśne. Wykonana została odcinkowa przebudowa koryta rowu na potrzeby budowy zastawek piętrzących wodę. Wybudowano cztery zastawki drewniane piętrzące wodę o wysokości piętrzenia poniżej 1.0m. Zastawkę nr 1 zlokalizowano w miejscu w którym rów przepływa przez naturalną groblę zamykającą mokradłowy obszar. Zastawka ta ma regulowany poziom piętrzenia przy pomocy drewnianych zamknięć szandorowych. Maksymalny poziom piętrzenia wynosi 0.75m. Zastawka ta przy MPP powoduje rozlewanie wody na teren mokradłowy występujący powyżej niej. Pozostałe trzy zastawki mają stałą wysokość piętrzenia 0.5m bez możliwości jej regulacji. Dodatkowo wykonano przebudowę koryta na odcinku w km 0+070-0+145b bez stosowania umocnień przeciwerozyjnych. Dla rozpraszania energii wody zastosowano niecki wypadowe o głębokości 0.3m i długości 3.0m. Powyżej oraz poniżej zastawek zostały wykonane na odpowiedniej długości umocnienia przeciwerozyjne w postaci narzutu kamiennego klinowanego.
Umocnienie przeciwerozyjne z narzutu kamiennego:
- narzut kamienny układany, klinowany ręcznie z kamienia hydrotechnicznego
250- 300mm grubość warstwy 35cm,
- geowłóknina o masie 400g/m2,
- palisada na połączeniu skarpy z dnem rowu oraz na końcach projektowanych
umocnień z kołków ϕ7cm L=1.0m.
- nachylenie skarp 1:2.0,
- wysokość umocnienia przeciwerozyjnego 0.75m,
- szerokość dna 1.0m.
Parametry przebudowywanego koryta rowu nieumocnionego:
- nachylenie skarp 1:2.0,
- szerokość dna 1.0m.
Planowany okres realizacji: 2016-2022 r.
Beneficjent: Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe
Celem projektu jest wzmocnienie odporności na zagrożenia związane ze zmianami klimatu w nizinnych ekosystemach leśnych. Podejmowane działania będą ukierunkowane na zapobieganie powstawaniu lub minimalizację negatywnych skutków zjawisk naturalnych takich jak: niszczące działanie wód wezbraniowych, powodzie i podtopienia, susza i pożary.
Cel główny projektu zostanie osiągnięty poprzez realizację kompleksowych działań polegających na zabezpieczeniu lasów przed kluczowymi zagrożeniami związanymi ze zmianami klimatycznymi. Obejmą one rozwój systemów małej retencji oraz przeciwdziałanie nadmiernej erozji wodnej na terenach nizinnych.
Cele uzupełniające:
- odbudowa cennych ekosystemów naturalnych, a tym samym pozytywny wpływ na ochronę różnorodności biologicznej;
- ocena skutków przyrodniczych wykonywanych zadań realizowana poprzez prowadzenie monitoringu porealizacyjnego wybranych zadań adaptacyjnych.
W ramach projektu będą realizowane inwestycje związane z:
- budową, przebudową, odbudową i poprawą funkcjonowania zbiorników małej retencji, wraz z niezbędną infrastrukturą umożliwiającą czerpanie wody do celów przeciwpożarowych przez jednostki PSP;
- budową, przebudową, odbudową i poprawą funkcjonowania małych urządzeń piętrzących w celu spowolnienia odpływu wód powierzchniowych oraz ochrony gleb torfowych;
- adaptacją istniejących systemów melioracyjnych do pełnienia funkcji retencyjnych z zachowaniem drożności cieku dla ryb;
- zabezpieczeniem obiektów infrastruktury leśnej przed skutkami nadmiernej erozji wodnej, związanej z gwałtownymi opadami;
- przebudową i rozbiórką obiektów hydrotechnicznych niedostosowanych do wód wezbraniowych (mostów, przepustów, brodów).
Projekt wykorzystuje kompleksowe zabiegi łączące przyjazne środowisku metody przyrodnicze i techniczne. Planowane są w większości małe obiekty/budowle o prostej konstrukcji budowane z zastosowaniem materiałów naturalnych. Wybierane technologie mają być przyjazne dla naturalnego środowiska przyrodniczego.
Bezpośrednim efektem realizacji projektu będzie zretencjonowanie 2,1 mln m³ wody.
Wartość projektu
Planowany całkowity koszt realizacji projektu wynosi 234 670 000,00 zł
Maksymalna kwota wydatków kwalifikowalnych wynosi 170 000 000,00 zł
Maksymalna kwota dofinasowania z funduszy europejskich wynosi 144 500 000,00 zł
